
…………………..
✍علی اکبر شیری
زبان دو خروجی رایج دارد:
۱)گفتن ۲) نوشتن
هرکدام از این دو هم به صورت روزمره و هم به صورت هنری کاربرد دارند؛ مثلاً دکلمه، خطابه و… صورتهای هنری گفتارهستند.در فرهنگهای مختلف، معیارهای سخنرانی یکسان نیست. در دنیای غرب، سخنان بی پرده تر هستند و سخنران مجبور نیست نقاب بزند.اما در بین ایرانیان، سخنرانی، خطابه گونه است و به مرز هنری نزدیک است. بنابراین، شیوی ارائه (نوع بیان، لحن، آهنگ و تُن صدا) را همپای محتوای کلام و حتی گاه بیشتر از آن ارزشمند میدانند.
برای ایرانیان، خوب حرف زدن یک ارزش محسوب میشود و به ویژه برای شخصیت های سیاسی امری ضروری است؛ به همین جهت به شاهان و شاهزادگان فن بیان و خوب حرف زدن آموزش داده می شد.
برخی از ویژگی های خوب حرف زدن عبارتند از:
سلیس و روان سخن گفتن، تلفظ درست کلمات، نداشتن لهجه، استفاده از کلمات مناسب و فاخر، ادای درست جملات،استفاده از تشبیه و تمثیل واستعاره و کنایه و… محکم و با اعتماد حرف زدن، سرعت و مکث بهموقع در گفتار، نشان دادن اطلاعات علمی و ادبی و…
یکی از اهداف و مزایای فن بیان، اقناع سازی است، که سخنران می کوشد با لطایف الحیلی که در کلام و استدلال خود به کار می برد، مخاطبان را با خود همراه و هم نظر گرداند.
از چرچیل به عنوان یکی از سخنرانان توانا نام می برند که قدرت قانع کردن مخاطب را داشته است، حتی در امور نادرست.
«با بیان مناسب می توان گنجشک را رنگ کرد و بجای قناری به مردم فروخت.»