…………………………………
♦ريچارد هاس
از بين تمام اقداماتي كه انجام داد ۳ شكست او مهم‌تر از همه است؛ اولي آسيبي بود كه او به دموكراسي امريكا وارد كرد. اتفاقات ۶ ژانويه ۲۰۲۱ روزي كه گروهي از اوباش طرفدار ترامپ ساختمان كنگره را محاصره و اشغال كردند، اوج تلاش‌هاي ترامپ براي ارايه چهره‌اي شيطاني از رسانه‌ها، نقض هنجارهاي مرسوم، دروغ‌پراكني، زير سوال بردن صلاحيت دادگاه و رد نتايج انتخاباتي بود كه در تمامي آزمون‌هاي جدي مشروعيت، قبول شده است. اقدام ترامپ در تحريك طرفداران و تشويق آنها به انجام فعاليت‌هاي غيرقانوني و خشونت، آخرين ميخ در تابوت رييس‌جمهور بود. البته در اينجا كل تقصير متوجه ترامپ نيست چراكه هيچ‌كس آن همه نماينده جمهوري‌خواه مجلس و سنا را مجبور نكرده بود در زير سوال بردن مشروعيت پيروزي جو بايدن در انتخابات با ترامپ همراه شوند.
مساله دوم، بحران كروناست. شيوع ويروس و پخش آن در جهان تقصير چين بود اما اين واكنش ضعيف و ناكافي ترامپ به بحران بوده كه باعث مرگ ۴۰۰ هزار امريكايي شده است. مديريت ناكارآمد امريكا باعث نابودي ميليون‌ها شغل و كسب و كار(برخي براي هميشه)، عقب افتادن ميليون‌ها دانشجو و دانش‌آموز از درس و از بين رفتن احترام امريكا در ميان مردم و حكومت‌هاي جهان نيز شده است.اقدامات فراواني وجود داشت كه دولت ترامپ مي‌توانست و بايد براي مقابله با كرونا انجام مي‌داد.
سومين شكست بزرگ ترامپ كه به عنوان ميراث از او باقي مي‌ماند، تضعيف جايگاه امريكا در جهان بود. البته بخشي از اين شكست به موارد اول و دوم نيز مرتبط است: حمله او به دموكراسي و ناتواني او در مديريت اثربخش كرونا. اما سياست خارجي ترامپ به خودي خود نيز يك شكست تمام‌عيار بود.كره‌شمالي با وجود ديپلماسي شخصي ترامپ با كيم جونگ اون در اين ۴ سال ذخاير هسته‌اي خود را افزايش داد و موشك‌هاي بهتر و بيشتري را توليد كرد. ايران توانست پس از خروج ترامپ از توافق هسته‌اي، مدت زمان لازم براي دستيابي به سلاح اتمي را كاهش داد. حكومت ونزوئلا استوارتر از قبل است و روسيه، سوريه و ايران توانسته‌اند پس از خروج نيروهاي امريكا و توقف حمايت واشنگتن از شركايش، نفوذ خود را در سراسر خاورميانه گسترش دهند.
